Tuesday, July 29, 2025

Tempu Has Funan [e.p 248]

Fulan jullu nia rohan malirin 
kahur manas
Besik tama agostu temperatura sa'e tan
Udan tau nafatin
Has funan mak lori todan.
-
Tama faze has okir
Sei furak liután iha loromanas
Tur iha uma oin, tetak has okir 
hodi kahur ho masin
Provoka sira balun kabeen suli let.
--o0o--

Thursday, July 24, 2025

Hadi'a Uma Lisan [e.p 247]

Ha'u dehan ba ó
katak bodik ba nia 
kasu tutan ba sira.
Atu hadi'a uma lisan
presiza airiin mean.
Haree ta duni ai-ná mean Lalika ta natoon 
ai-ná mutin.

Ai-ná mean tane metin uma lisan
Ai-ná mean hodi ke'e sai  
bee lihun merak.
Bee lihun merak 
nokonu ho lafaek.
Lafaek makerek butuk tan malu
Lafaek kanteen hafo'er 
uma lisan.
--o0o--


Friday, July 18, 2025

FILA MAI Ó-NIA RAIN [knananuk antigu]

Mai mai mai ó-nia rain
Sé sé sé duni ó
Mai mai mai ó-nia rain
Sé sé sé duni ó
Halai halai keta halai
Rai Timor ó-nian
Rai Timor hau-nian
Rai Timor ita-nian
Timoroan ninian
 -
O sé...hau sé sira sé
Ita mesak rai Timor nia oan
O sé...hau sé sira sé
Ita mesak rai Timor nia oan
-
Hanoin hanoin didiak ba
Ó filafali mai
Mai rai Timor Leste
Mesak ita-nia rain
Timoroan ninian
~::~

Kompozitór ba knananuk ne'e ita lahatene naran (NN), knananuk ne'e kria iha ailaran entre tinan 1976-78 hosi Fununa'in FALINTIL balun, no ikus mai kantór Tony Pereira mak populariza fali iha meadu 1980.  


Monday, July 14, 2025

Fasilidade Estadu [e.p 246]

(i)

Kareta Estadu, fasilidade ba serbisu 
Fasilita funsionáriu hodi servii estadu
Osan estadu ne'e osan povu nian
Osan povu nian hodi had’a rai ne’e.

(ii)

Kareta Estadu serbisu tuir loron
Segunda to'o sexta haknaar ba Estadu
Sábadu ho domingo haknaar ba família
Servii ba Estadu servii mós família. 

(iii)

Osan povu nian maihosi minarai
Mina matan maran ona, filafali ba rai
Maihosi natureza fila-hikas natureza
Natureza sei fasilita hodi ke’e posu foun. 

(iv)

Osan Estadu, osan povu nian
Tulun povu liuhosi atividade
Habiit povu liuhosi programa
Atividade sei implementa bazeia ba programa.

(v)

Dolar atus-rua fahe netik dala-rua iha oitavu governu
Programa Sexta Bázika fahe mós dala-rua iha oitavu governu
Bainhira loos mak bele suli beibeik
Bainhira loos mak halerik sai hamnasa
Osan povu nian atu tulun duni povu
La’ós brinkus, hodi hafutar povu nia tilun.
~::~

Friday, July 11, 2025

Aihún Rekordasaun [e.p 245]

(i)
Isin tarak tahan tebar,
kala-kalan dada niki timis 
funan midar.
Tama oras bailoro, 
fuan maran nakfera
Namlele nakfilak 
kabasrahun mutin.

(ii)
Anin hu loro leten nu'u kabasrahun.
Sei halibur nia rahun 
halo xumasu.
Latan ulun ba leten 
sente kman loos.
Matan dukur mehi furak to'o rai naroman.

(iii)
Aihún rekordasaun, 
Ailele nia kmo'ok hela de'it foto.
Hela de'it foto 
hodi temi netik naran.
Molok tama esponza koko uluk ailele
Latan ulun xumasu 
rona knananuk halerik fuan namlele.
~::~