Wednesday, November 12, 2025

Komemorasaun Masakre Santa Cruz 12 Nov.



 




Iha-ne’e ha'u hakarak sita fali fraze rua hosi Max Stahl no CPD-RDTL hanesan tuirmai: 
• Max Stahl: 
"Nasaun foun Timor-Leste ne’e la manán nia oportunidade ba moris liuhosi vitória ida iha Kampu de Batalla,- maibé nia manán tiha liuhosi kampu de valór ne’ebé fahe nanis ona tuir fronteira kulturál no jeográfika nian". 

• CPD-RDTL:
 "Independénsia la tau iha Bandeza hodi entrega gratuita de’it nu’udar prezente ida mai ita – maibé Independénsia ita sosa hodi ran no ruin".

Povu ne’ebé apoia forte feiu loos INDEPENDÉNSIA mak jeralmente povu ki’ik povu simples sira. Sofrimentu no violasaun ne’ebé tutan nafatin to’o nakfera Masakre 12 de Novembru ’91, joven barak mak mate, barak mak lakon to’o ohin loron. 
Momentu ne’ebá, sira hirak be LA GOSTA INDEPENDÉNSIA, ida-idak tur iha nia uma, kakorok  badak-naruk hodi haree joven ANTI-INTEGRASIONISTA sira-nia TEATRU bainhira militár Indonéziu (SGI) sira duni, kaer toman, baku no soe tama ba Truk Baskulante laran.

To’o fali 1999 depoizde rezultadu votasaun, militár Indonéziu hamutuk ho milísia PRO-AUTONOMÍA sira halo terrór sunu sidade laran, nune’e povu ne’ebé VOTA BA INDEPENDÉNSIA HALAI TIHA BA AILARAN, sira balun hamutuk ho sira-ne’ebé VOTA KONTRA INDEPENDÉNSIA HALAI BA IINDONÉZIA hodi salva moris, enkuantu Max Stahl tara nia Kámera halai hamutuk ho povu sira iha 4 Set ‘99 kalan bá haksumik-an iha foho leten Dare nian ne’ebá  hodi hateke hikas mai Dili laran ne’ebé nakonu ho ahi-suar hodi intimida povu atu halai hotu ba Indonézia através Atambua-Kupang. 

Ohin, ita hotu sei komemora MASAKRE SANTA KRÚZ BA DALA-26 iha duni Santa Krús nu’udar fatin akontesimentu masakre nian, no ita balun hakmatek iha ida-idak nia uma hodi halo reflesaun ba "akontesimentu kruél 12 novembru '91" nian, infelizmente Max Stahl ne’ebé sai na’in ba Sentru Audiovizuál Max Stahl iha Timor-Leste (CAMSTL) la marka ona prezensa iha Serimónia Masakre Santa Cruz ohin tanba Na’i bolu ona ba mundu seluk. Fiar katak istória sei haktuir nafatin ba jerasaun foun no Saudozu Max Stahl nia naran sei morin ba nafatin.
Imajen hirak ne'e nu'udar obra istórika Mr.Max nian ne'ebé ha'u foti hikas hosi internet, obrigado Mr.Google_[Ilde Kabôran]

No comments: